tornar
Flexió verbal »(Del llatí tornāre, que originàriament significava tornejar.)
- v. intr. refl. ant. Girar-se.
- Girar-se contra algú.
- Tornar arrere, dirigir el moviment en direcció contrària a la que es seguia. fig. Retractar-se, fer-se arrere, girar vela, canviar d’opinió.
- intr. o refl. Anar al lloc o punt inicial de partida, o a la persona de la qual s’ha separat, va acompanyat de la partícula adverbial de moviment en: Torna-te’n a casa.
- Anar una atra volta a un lloc a on ya s’havia estat anteriorment.
- Acontényer o passar novament: Hui tornarà a ploure com despusahir.
- Reproduir-se una peculiaritat, característica, qualitat, o forma d’actuar: La joventut passa i no torna.
- intr. o refl. Dedicar-se novament a un quefer que s’havia deixat arraconat o detengut de manera temporal.
- Tornar de mort en vida, loc. Resucitar, fig. Passar d’un periodo o circumstància de desànim o d’abatiment a una de fortalea, puixança, o espenta.
- intr. Recobrar una aptitut, facultat etc., recuperar els sentits o l’enteniment. Tornar en sí, loc. Recuperar el sentit.
- tr. Fer recobrar o recuperar l’enteniment, el seny, el sentit, etc., a algú que l’ha perdut.
- Fer alguna cosa novament, repetir una activitat o un acte.
- Recobrar el lloc, l’aparència o la forma de ser que es tenia en anterioritat.
- Correspondre a algú en una cosa equivalent o comparable a lo que ell nos ha proporcionat.
- Tornar resposta, respondre ad algú. Tornar la salutació, el favor, etc.: Agrair, o correspondre a una salutació, benvenguda, acollida, etc., feta per algú.
- Restituir alguna cosa a qui era posseïdor d’ella i que nos l’havia prestada temporalment.
- Tornar el canvi, donar la devolució corresponent a qui ha pagat qualsevol cosa en diners de més.
- Passar d’una forma d’actuar o de comportar-se a una atra, o convertir l’estat natural d’alguna cosa a un atre: L’aigua es torna vi miraculosament.
- refl. Qui passa d’una naturalea, forma de comportar-se o procedir a una atra: S’ha tornat foll.
- Quan tu vas yo ya torne, loc. Se diu per a gallardejar o fanfarronejar de ser més llest o despert que un atre.
- Torna-li la trompa al chic, loc. Se diu quan algú repetix o torna a fer una cosa de manera insistent.
- Tornar en la mateixa, loc. Insistir.
- Torna el dijous que hui no pasten, loc. Vine en un atre moment.